شناخت انواع سبک ارتباطی
ارتباط و نحوه برقرای آن با بقیه!
همه ما انسانها به خاطر اجتماعی بودن به برقراری ارتباط با دیگران محکوم هستیم و چاره ای جز برقراری ارتباط نداریم.
ارتباط با تک تک اعضای خانواده خودمان و همه کسانی که به شکل های مختلف در سطوح مختلف جامعه با آنها در ارتباط هستیم.
بنابراین نحوه برقراری ارتباط ما با بقیه افراد و چگونگی شکل گیری و ادامه این ارتباط میتواند خیلی حائز اهمیت باشد.
اگر ما سبک ارتباطی خودمان را بهتر بشناسیم و همچنین بتوانیم سبک ارتباطی طرف مقابلمان را هم به خوبی تشخیص دهیم؛ یقیناَ بهتر میتوانیم با وی ارتباط صحیحی برقرار کنیم.
در واقع با این شناخت یک ارتباط کارآمد، موثر و ماندگار در دراز مدت تجربه خواهیم کرد.
ما سه سبک اصلی به عنوان سبک های ارتباطی داریم:
سبک منفعلانه Passive
سبک پرخاشگرانه Aggressive
سبک جرات مندانه Assertiveness
و اما سبک چهارمی هم که ترکیبی از دو سبک منفعلانه و پرخاشگرانه است با عنوان:
سبک ارتباطی منفعل – پرخاشگر Passive – Aggressive
شناخته می شود.
(دانلود فایل pdf شناخت انواع سبک های ارتباطی و مهارت جراتمندی در ادامه همین مقاله)
اجازه بدهید با هم بپردازیم به خصوصیات و ویژگیهای هر کدام از این سبک های ارتباطی:
سبک ارتباطی منفعلانه
در این سبک، فرد با عذر خواهی زیاد و حقیر کردن خودش تمامی حقوق شخصی، افکار و احساساتش را نادیده می گیرد.
افراد منفعل همیشه حق انتخاب را به دیگران می دهند و اغلب اوقات رفتارشان موافق با دیگران است و هیچگونه اعتراضی نمی کنند.
این افراد معمولا اضطراب، کمبود اعتماد به نفس، ناکامی و خشم را تجربه می کنند.
به خاطر مطیع بودنشان، توانایی نه گفتن را ندارند و دیگران نیز از آنها توقع بالایی دارند.
چرا افراد از سبک منفعلانه استفاده می کنند؟
به دلایل زیادی ممکن است افراد از سبک منفعلانه استفاده کنند؛ نگرانی در مورد تایید نشدن، نگرانی از انتقاد، نگرانی از بی ادب به نظر رسیدن، نگرانی از مورد بازیچه قرار گرفته شدن توسط دیگران و …. .
عواقب رفتارمنفعلانه
زمانیکه فرد از این سبک استفاده میکند باعث ناکامی ، خشم از خود، تنفر از دیگران، کم شدن اعتماد به نفس و کم شدن روابط با دیگران می شود.
در بلند مدت نیز می تواند تبدیل به سبک رفتاری منفعل پرخاشگر نیز شود.
چرا ممکن است کسی در بین انواع سبک های ارتباطی از شیوه منفعل استفاده کند؟
یک انگیزه بزرگ برای استفاده از ارتباطات منفعلانه بهخصوص در هنگام درگیری، حفظ صلح و آرامش است.
این شیوه ارتباطی بیشتر بر روی خود شخص تأثیر منفی میگذارد. ازآنجاکه آنها بهدرستی افکار خود را ابراز نمیکنند، نسبت به سخنان و اعمال خود در ارتباط با کسی که با آنها صحبت میکنند، احساس اضطراب، افسردگی یا ناراحتی میکنند.
سبک ارتباطی پرخاشگرانه
خصوصیات و ویژگی های بارز اشخاص دارای سبک ارتباطی پرخاشگرانه؛ تهدید، ضایع کردن حق و توهین کردن به دیگران است.
رفتار آنها معمولا حق به جانب بوده و چیزی به غیر از خود و خواسته هایشان برایشان اهمیت ندارد.
در اکثر مواقع افرادی که از سبک ارتباطی پرخشگرانه استفاده میکنند، شنوده خوبی نبوده و همواره عصبی و اخمو دیده می شوند.
استراتژی غالب این افراد برای کنترل دیگران تحقیر است که سبب اطاعت همراه با نارضایتی آنان می گردد.
چرا افراد از سبک پرخاشگرانه استفاده می کنند؟
افراد پرخاشگر برخلاف ظاهرشان ترس زیادی از شکست دارند و دارای اعتماد به نفس پایینی هستند.
آن ها با این روش دیگران را (در نظر خودشان) کنترل می کنند و از این امر لذت می برند.
در واقع این رفتار راهی است برای خالی کردن خشمی که ریشه در موقعیت دیگری دارد.
عواقب رفتار پرخاشگر
افراد پرخاشگر موجب ایجاد تعارض با طرف مقابل می شوند.
اگر دقت کرده باشید در دعواهای خیابانی، اغلب هر دو نفر از سبک پرخاشگرانه استفاده می کنند.
عدهای از افراد پرخاشگری و زورگویی را تقبیح نمیکنند بلکه آن را نشانه شهامت و قدرت خود میدانند.
این افراد اعمال پرخاشگرانه خود و دیگران را مثبت، موجه و حتی لازم میدانند و به آن صحه میگذارند.
لذا پرخاشگری ممکن است اعمالی از قبیل قتل، ضرب و شتم، تخریب و نظایر آن را دربرداشته باشد.
سبک ارتباطی جراتمندانه
در سبک ارتباطی جراتمندانه، اضطراب به راحتی بروز داده می شود و افراد به دنبال اهداف خود بدون ضایع کردن حق دیگران هستند..
در این سبک، ارتباط دو طرفه است، قضاوتی صورت نمی گیرد، هر کس با توجه به انتخاب خود رفتار میکنند، بر برنامه ریزی های خود مصر هستند و اجازه سواستفاده به کسی نمی دهند و برای خود احترام قایلند.
این افراد کنترل بیشتری روی زندگی خود دارند و از روابط خودشان راضی هستند.
آن ها در نظر مردم احترام بیشتری دارند چون ثابت قدماند. در رفتار جراتمندانه افراد درخواست خود را قاطعانه بیان می کنند و توانایی نه گفتن را دارند.
در واقع افراد جراتمند روش ها و تکنیک های مهارت جراتمندی را آموخته و از این مهارت زندگی به خوبی استفاده می کنند.
سبک ارتباطی منفعل – پرخاشگر
افرادی که از سبک ارتباطی منفعل – پرخاشگر پیروی می کنند؛ به جای اینکه مستقیماً احساسات منفیشان را بروز دهند، به شکل نامحسوس و زیرکانه ای در اعمالشان ابراز میکنند.
این موضوع باعث میشود رفتار و حرفهایشان با هم همخوانی نداشته باشد.
به عنوان مثال، در نظر بگیرید کسی در محل کار برنامهای پیشنهاد داده. شخص منفعل پرخاشگر ممکن است با آن برنامه مخالف باشد، اما به جای اینکه نظرش را مستقیم بگوید، ابراز موافقت میکند.
اگر چه شخص منفعل پرخاشگر با برنامه مخالف است، اما با این وجود اصرار به دنبال کردن آن برنامه دارد. چنین افرادی ممکن است عمداً فرجه و زمانبندی کاری را رعایت نکنند، دیر سر قرار ملاقاتها برسند، و از راههای دیگری اقدام به خراب کردن برنامه کنند.
نشانههای رایج پرخاشگری
- اوقات تلخی و خصومت نسبت به درخواست اشخاص دیگر
- وقتی پای تقاضای دیگران در میان است، از قصد تاخیر میکنند یا مرتکب اشتباه میشوند
- داشتن رفتارهای خصمانه و بدبینانه
- مدام دربارهی اینکه از او به خوبی قدردانی نمیشود و فریبش میدهند، شکایت میکند
پرخاشگری منفعل میتواند نشانهای از اختلالات روانی زیادی باشد، اما خودش به تنهایی اختلال روانی به حساب نمیآید.
خشونت منفعل میتواند بر توانایی شخص در ایجاد و نگهداری روابط سالم تاثیر بگذارد، و همچنین مشکلاتی در محل کار برایشان به وجود آورد.
دانلود رایگان فایل پی دی اف شناخت انواع سبک های ارتباطی و مهارت جراتمندی
دانلود فایل PDF شناخت انواع سبک های ارتباطی و آموزش مهارت جراتمندی (۲۴۴۶ دانلود ها)